YMM-2023/66

7297 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı Yürüklüğe Konulan Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Yönetmeliği ile KOBİ tanımı ve sınıflandırılmasında değişiklik yapılmıştır.

1-Giriş:

25.05.2023 tarih 32201 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7297 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile; 25.05.2023 tarihinden itibaren uygulanmak üzere “Küçük Ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Yönetmeliği” yayımlanmış olup, 19.10.2005 tarih 2005/9617 sayılı BKK ile yürürlüğe konulan “Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik” yürürlükten kaldırılmıştır.

7297 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Yönetmeliğinde; küçük ve orta büyüklükteki işletmelerin (KOBİ) tanımlanmasına, niteliklerine, sınıflandırılmasına ve uygulamasına ilişkin usul ve esaslar aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.

2- Yönetmelikte Yer Alan Tanımlar:

Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde aşağıdaki tanımlamalara yer verilmiştir:

“a) işletme: Mevzuata uygun olarak kurulan, bir veya birden çok gerçek veya tüzel kişiye ait olup ekonomik faaliyette bulunan birimleri veya girişimleri,

b) Küçük ve orta büyüklükte işletme (KOBİ): Yıllık çalışan sayısı ikiyüzelli kişiden az olan yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri beşyüz milyon Türk Lirasını aşmayan işletmeleri,

c) Mali bilanço: Bir işletmenin belirli bir tarihte sahip olduğu varlıklar ile bu varlıkların sağlandığı kaynaklan gösteren mali tabloyu,

ç) Net satış hasılatı: Bir işletmenin brüt satışlarından satış iskontoları ve iadeleri ile diğer indirimlerin düşülmesi sonucu bulunan tutarı,

d) Yıllık iş birimi (YİB): İşletmede bir takvim yılı içerisinde hizmet akdi ile çalıştırılanların prim gün sayıları toplamının üçyüzaltmışa bölünmesi ile elde edilen sayıyı,

ifade eder.”

3- KOBİ’lerin Sınıflandırılması:

Yönetmeliğin 5 inci maddesinde, KOBİ’ler net satış hasılatları, malî bilanço tutarları ve çalışan sayılan dikkate alınarak aşağıdaki şekilde sınıflandırılmıştır;

4- KOBİ Niteliğini Kazanma, Kaybetme ve Sınıfının Belirlenmesi:

KOBİ niteliği belirlenirken dikkate alınan kriterlerden herhangi birini, son iki hesap dönemine ait verileri ile aşan işletmeler KOBİ niteliğini kaybedecektir. Son hesap dönemine ait verileri ile söz konusu kriterlerin altına düşen işletmeler ise KOBİ niteliği kazanacaktır.

İşletme sınıfları son hesap dönemine ait verileri ile belirlenecektir.

Bu yönetmeliğe göre, işletmelerin KOBİ niteliği ve sınıfını belirlemede kullanılacak verilerin tarihi:

• Kurumlar Vergisi mükellefleri için 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununda belirtilen beyanname verme süresinin içinde bulunduğu ay sonu,

• Gelir Vergisi mükellefleri için 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununda belirtilen beyanname verme süresinin içinde bulunduğu ay sonu,

olarak esas alınacaktır.

5- İşletme Türleri:

İşletmeler, Yönetmelik eki EK-1’de yer alan “İŞLETME BEYANI”’nın ilgili kurum veya kuruluşa sunulma tarihindeki diğer işletmeler ile olan sermaye ilişkilerine göre üçe ayrılmaktadır;

İki veya daha fazla işletmenin karşılıklı sermaye sahibi olması durumunda, her birinin türü belirlenirken büyük olan sermaye oranı dikkate alınacaktır.

a) Bağımsız İşletme:

• Bir işletme;

– Tek başına başka bir işletmenin sermayesinin %25 ve daha fazlasına sahip değilse,

–  Herhangi bir veya birkaç bağlı işletme müştereken bu işletmenin %25 veya daha fazla sermayesine sahip değilse,

bağımsız işletme kabul edilecektir.

• Gerçek kişi işletmeleri bağımsız işletme sayılmaktadır.

• Bir işletmede yukarıda belirtilen %25 oranı; üniversiteler, araştırma merkezleri, kamu yararına çalışan dernek ve vakıflar, nitelikli yatırımcılar ve kurumsal yatırımcılar, kitle fonlaması platformları, yıllık bütçesi 25 Milyon TL’den az olan veya nüfusu 5.000 az olan yerlerdeki belde belediyeleri dahil belediyeler ve köy tüzel kişilikleri veya girişim sermayesi yatırım ortaklıkları ya da girişim sermayesi yatırım fonları tarafından aşılsa bile bu işletmeler bağımsız işletme sayılmaktadır.

Bağımsız işletmelerin sınıfı ve KOBİ niteliği belirlenirken, sadece o işletmenin verileri dikkate alınacaktır.

b) Ortak İşletme:

• Bir işletmenin;

– Tek başına veya bağlı işletmeleriyle birlikte müştereken başka bir işletmenin sermayesinin %25 veya fazlasına ve %50’si veya daha azına sahip olması,

– Kendisinin sermayesinin %25 ve fazlasına ve %50’si veya daha azına başka bir işletmenin tek başına veya bağlı işletmeleriyle birlikte müştereken sahip olması,

durumunda bu işletmeler ortak işletme sayılacaktır.

Ortak işletmelerin sınıfı ve KOBİ niteliği belirlenirken işletmenin verilerine, ortak işletmenin verilerinin ortaklık oranında eklenmesi ile elde edilecek veriler dikkate alınacaktır

c) Bağlı İşletme:

• Bir işletmenin;

– Tek başına veya bağlı işletmeleriyle birlikte müştereken başka bir işletmenin sermayesinin çoğunluğuna sahip olması,

– Kendisinin sermayesinin çoğunluğuna, başka bir işletmenin tek başına veya bağlı işletmeleriyle birlikte müştereken sahip olması,

durumunda bu işletmeler bağlı işletme sayılacaktır.

Bağlı işletmelerin sınıfı ve KOBİ niteliği belirlenirken işletmenin verilerine, bağlı işletmenin verilerinin tamamının eklenmesi ile elde edilecek veriler dikkate alınacaktır.

Bir işletmenin bağlı işletmelerine bağlı olan işletmelerin verilerinin tamamı işletmenin verilerine eklenecektir. İşletmenin bağlı işletmelerinin ortak işletmelerine ait veriler ile başvuran işletmenin ortak işletmelerinin bağlı veya ortak işletmelerine ait veriler eklenmeyecektir.

6- Çalışan Sayısı ve Mali Verilerin Tespiti: 

– Bir işletmede çalışanların toplam sayısı, o işletmedeki yıllık iş birimlerinin toplam sayısına göre belirlenecektir.

Bu yönetmeliğin uygulamasında, işletmede sadece hizmet akdi ile çalıştırılanlar çalışan sayılacak olup, çıraklar ve staj yapan öğrenciler çalışan sayısına dahil edilmeyecektir.

– İşletmelerin mali durumları ve çalışan sayılarının belirlenmesinde yıllık olarak hesaplanan en son veriler esas alınacaktır.

– Bilanço esasına göre defter tutmayan işletmelerde sadece çalışan sayısı dikkate alınacaktır.

7- Kamu Kontrolündeki İşletmeler:

Bir işletmenin sermayesinin %25 veya fazlasının müştereken veya tek başına yönetmeliğin 8 inci maddesinin 3 üncü fıkrasında sayılanlar dışında başka bir veya birden fazla kamu kurum veya kuruluşu ile bu niteliği haiz olan kurum ve kuruluşların kontrolünde olması halinde bu işletmeler KOBİ sayılmayacaktır. 

8- İşletme Beyanı:

Yönetmelik eki EK-1’de yer alan “İŞLETME BEYANI” ilgili işletmeler tarafından doldurulacaktır.

Yönetmelik kapsamında yapılacak işlemlerde esas alınan belge ve söz konusu beyanın içerdiği her türlü bilgiden başvuran işletme sorumlu olacaktır.

 Yanlış ve yanıltıca bilgilere ve belgelere dayanılarak yapılan işlemlerle elde edilen menfaatler kazanılmış hak sayılmayacaktır.

Beyanlar, ilgili kuruma yazılı olarak yapılabileceği gibi elektronik ortamda da yapılabilecektir.

İlgili yönetmeliğe aşağıdaki bağlantı yolu ile ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla,

 
Yönetmeliğe ve EK-1′ e Ulaşmak İçin TIKLAYINIZ